Idioma Esperanto
Curso Básico por Correo Electrónico
(c) Héctor Campos Grez   (en castellano)

Lecciones:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Volver

En la lección tres, tratamos los adverbios y dijimos entonces que los adverbios que derivaban de otras palabras terminaban en -E. Muchos adverbios no son derivados, y se les llama palabras "primarias".

Le recomendamos aprender los siguientes adverbios "primarios" más usuales en Esperanto:

También son usuales, los siguientes:

ĉi: indica proximidad

tio     tie

eso allá

ĉi tio (tio ĉi)     ĉi tie (tie ĉi)

esto aquí

En otros usos la misma palabra "ĉi" se refiere a esto, esta cosa:

Ejemplos:

ĉi-matene     ĉi-foje ĉi-jare

esta mañana   esta vez este año

Ajn: indica indefinición, cualquiera.

Ejemplos:

kio ajn:   cualquier cosa. kie ajn:   en cualquier lugar. kiu ajn:   quienquiera.

PROVERBOJ (Proverbios)

Nur tiu ne eraras, kiu neniam ion faras.
Riĉiĝas ne enspezo, sed prudenta elspezo.
Kiu malmulte deziras, feliĉon akiras.
Ne hontu penti pri faro, sed hontu persisti en eraro.
Kiu nenion valoras, plej multe sin gloras.

Ahora le pedimos que traduzca los dos artículos que hemos sacado de revistas que se editan en Esperanto. El primero apareció en febrero de 1981 en un número de "El Popola Ĉinio", una revista que se publica mensualmente desde 1956 en la República Popular China.

El Popola Ĉinio estas esperanta monata gazeto eldonata de la Ĉina Esperanto-Ligo. Ĝi raportas pri la ĉina kaj internacia esperanto movadoj, konstruaj sukcesoj de la nova Ĉinio, la materia kaj kultura vivo de la ĉina popolo, liveras fundamentajn sciojn pri ĉina geografio, historio, kulturo, k.a. kaj enhavas multajn nigra-blankajn kaj kolorajn fotojn kaj aliajn bildojn.

VORTARO

gazeto ĵurnalo     eldoni movado konstrui sukceso liveri

revista periódico publicar movimiento construir éxito entregar

ESPERANTO KIEL LINGVO POR MONDA TURISMO

Monda Turisma Konferenco kunvokita de Monda Turisma Organizaĵo okazis en Manila (Filipinoj) de la 27a de septembro ĝis la 10a de oktobro 1980. La ŝtataj partoprenantaj en la konferenco rajtis klarigi per dokumento sian starpunkton pri ĉiu el la 9 punktoj de la tagordo. La pozicio de Hungario estis prezentita en 5-paĝa dokumento subskribita de la Ministro pri Komerco kaj Prezidanto de la Nacia Turisma Konsilantaro, Vilmos Saghy. En longa paragrafo de la dokumento la ministro atentigis pri la problemo de komunikado en turismo kaj submetis oficialan proponon por Esperanto. Li asertis, ke la rekomendo de tiu ĉi konferenco povas vaste instigi ĝian uzadon, kaj sugestis la kuraĝigon de la instruado de Esperanto al turistoj kaj ĉiuj laborantoj en la turisma fako.

VORTARO

kunvoki okazi ŝtato partopreni rajti klarigi starpunkto tagordo konsili konsilantaro     submeti aserti kuraĝa kuraĝigi fako

convocar ocurrir estado participar tener el derecho a aclarar posición, postura tabla de sesión aconsejar consejo, comité someter afirmar valiente dar valor especialidad

Este artículo apareció en diciembre 1980 en la revista "ESPERANTO", Organo oficial de la Asociacion Mundial de Esperanto (U.E.A.)

FAKA AGADO:

KIBERNETIKISTOJ POR ESPERANTO

JAM DE PLURAJ JAROJ aperas, ĉi tie kaj en aliaj movadaj --kaj ne nur movadaj-- gazetoj, novaĵoj pri la ekuzo de Esperanto fare de kreskanta nombro de kibernetikistoj. Elstaras inter ili d-ro Helmar Frank (FR Germanio), kiu ĉiam pli forte trudiĝas kiel unu el la plej gravaj movadaj nomoj sur la faka kampo, meze de septembro okazis unu el la ĉefaj ĝisnunaj antingoj de tiu agado, en Namuro, Belgio ĉe la 9a Internacia kongreso de kibernetiko, sub zorgo de Internacia Kibernetika Asocio, grava scienca organizaĵo, kiu eldonas propan fakrevuon "Cybernetica". En la kadro de la Kongreso prezentiĝis de la 3a Internacia Konferenco pri la Lingva Problemo en la Scienco, kiun partoprenis tuta aro da renomaj esperantistoj, inter kiuj ni menciu la nomojn de B. Popovíc (Jugoslavio), A. Münnich (hungario), B. Sherwood (Usono), W. De Smet (Belgio), P. Neegaard (Dalando) H-D. Maas (FR Germanio), F.Pennacchietti (Italio) kaj, kompreneble, Frank kun pluraj kunlaborantoj el Paderbon, FR Germanio. En la kongreso partoprenis, kiel interpretisto, ankaŭ Francisko Simonet (Francio) antaŭa Komitatano de UEA.

La uzo de Esperanto dum la Kongreso havis nur eksperimentan Karakteron, sed tiun karakteron ĝi perdis: la Estraro de IKA akceptis la proponon de D-ro Frank, ke ĉe la venonta Kongreso de la Internacia Lingvo estu plenrajta laborlingvo. Aŭdiĝis exc radikalaj sugestoj, ke post la 10a Kongreso, ĝi fariĝu la "sola" laborlingvo. Esperanto cetere aldoniĝos al la lingvoj uzataj en la menciita revuo Cybernetica. Esperanto-uzo en la Kongresaj laboroj tiel impresis la prezidanton de unu nacia Kibernetika organizaĵo, ke li deklaris sian intencon tie enkonduki ĝin kiel duan lingvon-- intenco des pli impona, ĉar temas pri la Usona Societo por kibernetico. En la novan naŭmembran Estraron de IKA elektiĝis kvin parolantoj de Esperanto: kiel Prezidanto, G. Boulanger (belgio); kiel vicprezidanto, H. Frank; kaj F. Penneacchietti, O. Sangiori (Britio) kaj L. Oren (Kanado).

VORTARO

kibernetiko     pluraj aperi fare de trudi grava faka ĝisnuna ĉefa atingi agado zorgo propra renomo rajto sola cetere aldoni aliflanke enkonduki des pli ĉar kial? estraro kadro temi

cibernética varios(as) aparecer hecho por imponer importante de la especialidad hasta ahora principal alcanzar acción ciudado propia(o) renombre derecho única(o) además agregar por otra parte introducir, presentar cuanto más porque ¿por qué? directiva cuadro, situación tratarse de

EJERCICIOS DE LA LECCION NUEVE

1. Trate de traducir los proverbios, y luego corríjalos con las traducciones que sugerimos posteriormente.

2. Luego lea la página que empieza con "EL POPOLA ĈINIO" y haga los siguientes ejercicios.

Verdadero o Falso

v   f     El Popola Ĉinio estas taga ĵurnalo.
v   f     La Ĉina Esperanto-Ligo eldonas ĝin.
v   f     Ĝi raportas pri la Esperanto-Movado.
v   f     Ĝi enhavas raportojn pri sukceso de la malnova Ĉinio.
v   f     Oni povas legi pri la ĉina kulturo en ĝi.
v   f     En ĝi ne troviĝas bildoj.

ESPERANTO-NOVAĴOJ

1. Pri kio temis la konferenco? (¿De qué se trataba la conferencia?)
2. Kie la konferenco okazis?
3. Kaj kiam?
4. Kiom da punktoj enhavis la tagordo?
5. La nomo de la hungaro, kiu prezentis la pozicion de Hungario estas:
6. Al kiu problemo la 5-paĝa dokumento atentigis ilin?
7. La hungaro proponis la kuraĝigon de kio?

Ĉu vi havas problemojn? Ne forgesu demandi demandojn!!!

Subraye la mejor palabra para que tenga sentido la frase:

1. (Hodiaŭ, hieraŭ, morgaŭ) ni vizitis la ĝardenon.
2. Post tio, ni promenis (ankaŭ, kontraŭ, preskaŭ, ĉirkaŭ) la fontano.
3. Ni restis tie dum (antaŭ, baldaŭ, apenaŭ, ambaŭ) unu horo, kaj tiam ni foriris.
4. (Anstataŭ, ankoraŭ, almenaŭ) iri hejmen, ni manĝis en la restorancio.
5. La kelnero (garzón) zorge portis la manĝaĵon en (ĉirkaŭ, ambaŭ, hieraŭ, ankoraŭ) manoj.
6. (Baldaŭ, kontraŭ, morgaŭ, almenaŭ) li ne faligis (no botó) la manĝaĵojn.
7. Ni manĝis (hieraŭ, preskaŭ, anstataŭ, ambaŭ) ĉion.